Ang KONSEPTO ng  BËNGKULËN ng mga Teduray na Makikita sa Kanilang Fëgulukësën

Melba B. Ijan

doi:10.57200/apjsbs.v20i0.322

Melba B. Ijan MSU-IIT

DOI: https://doi.org/10.57200/apjsbs.v20i0.322

Keywords: Fëgulukësën, kwentong bayan, Tëduray, bëngkulën, konsepto, katutubong kamalayan

Abstract

Layon ng papel na maipamalas ang konsepto na nagpapakita ng bëngkulën sa mga kwentong bayan ng mga Tëduray sa Upi, Maguindanao. Ginamit ang kwalitatibong disenyo o naratibo ng pananaliksik, kombinasyon ng pamaraang palarawan o diskriptibo at pamaraang indehinus o pangkakatutubo. Sinuri ang mga nakalap na salaysayin o kwentong bayan sa pamamagitan ng palarawan/ deskriptibong pagsusuri, partikular ang pamaraang kontent analisis upang mailahad at masuri ang konsepto ng bëngkulën. Mula sa mga kwentong bayan lumabas sa pag-aaral ang sumusunod na konsepto ng bëngkulën: (1) bilang mahigpit na pagsunod sa tradisyon at kaugalian ng mga Tëduray; (2) produkto ng kolektibong kamalayang Tëduray na pinagbinhi ng mga pangitaing nagmumula sa kanilang nakaraan; (3) konstruktibong panloob na pagtingin, isang kulminasyon ng gunitang ansestral mula sa pag-alok, pagtanggi, pagpigil at pagkatakam hanggang sa paglaban.

References

Calibayon, M.L. (2015). Pagsusurisa mga Balyung Nakapaloob sa mga Salawikain ng mga Tiduray sa South Upi, Maguindanao, Philippines. University of Southern Mindanao, Kabakan, Cotabato. Asia Pacific Journal of Multidisciplinary Research mula sa www.apjmr.com.

Catipay, T.M.(2019) Antolohiya ng mga Sugbu-anun’g Kwentong Bayan: Pagbabalik-tanaw sa buhay at kulturang Cebuano. Cebu Normal University, Cebu City. Asia Pacific Journal of Multidisciplinary Research mula sa www.apjmr.com.

Dalin, A.V. (2015). Bakit ba kayo nahihya. Kinuha mula sa https://uclaliwanagatdilim2015.wordpress.com/2015/08/18/bakit- ba-tayo- nahihiya/
Eugene, Damiana L. (1996). Philippine Folk Literature: The Legends. Manila: UP Diliman Press.
Oderberg, D. (1999). On the Cardinality of the Cardinal Virtues. International Journal of Philosophical Studies 7.3 (1999): 305-322.

Ogdoc, D. (2012). Urban Legends of Mandaue. Cebu Normal University

Panganiban, J.V. et al. (2000). Panitikan ng Pilipinas. Binagong Edisyon. Manila. Rex Bookstore

Reyes, S. S. (1992). Kritisismo: Mga Teorya at Antolohiya para sa Epektibong Pagtuturo ng Panitikan. Anvil Publishing , Inc

Roquero, C. M. (1972). Tiruray Home and Social Life. Manila: Bookman, INC.

Schlegel, S.A.(1970). Tiruray Justice, Traditional Tiruray Law and Morality. Berkeley, Los Angeles, London. University of California Press.

Schlegel, S.A.(1999). Wisdom from Rainfrorest, The Spiritual Journey of an Anthropologist. Manila: Ateneo de Manila University Press.
Trecero, F. C. (1972). Tiruray Life and Stories. Manila: Mission Publishing Company.